Drutowanie

Drutowanie jest jednym z ważniejszych zabiegów tworzenia drzewka bonsai – pozwala ono na decydowanie nam o kształcie drzewka. Jest to zabieg wymagający pewnej precyzji i delikatności.

Na powyższym zdjęciu widać, co będzie nam potrzebne:

• druty,
• narzędzie do cięcia drutu (ja korzystam z kombinerek z wbudowanym elementem do cięcia drutu).

Opcjonalnie:

• obrotowa podstawa (moja z IKEI, docelowo do podawania jedzenia: http://www.ikea.com/pl/pl/catalog/products/90074483/) – pozwala zaoszczędzić czas i siły na obracanie drzewka.

O wyborze drutów pisałem tutaj.

Najpierw należy ustalić przednią część drzewka – jest to strona, z której będziemy prezentować drzewko, strona, z której należy je oglądać. W moim przypadku jest to ta strona:

Druty kupiłem już wcześniej w półkilogramowych paczkach. Przygotowałem także wcześniej używane druty. Nie zaleca się zdejmowania drutów poprzez "odwiązywanie" – można tak uszkodzić drzewko – potwierdzam (niestety). Do poprawnego zdejmowania drutu należy mieć specjalne obcęgi, którymi się ten drut tnie i w ten sposób stopniowo usuwa.

To jak drutować daną gałąź, zależy od konkretnego przypadku. Jest kilka ważnych zasad:

• nigdy nie pozwól na to, by dwa druty się krzyżowały – możesz wtedy odciąć dopływ składników odżywczych od danej gałęzi,
• zaczynaj od grubszych części gałęzi, czyli tych bliżej pnia, lub korzenia (ale nie w linii prostej),
• w ogólności drut na gałęzi powinien wyglądać jak wijący się po niej wąż,
• drutujemy tak, by przeciwległe odcinki drutu miały względem siebie kąt 45°,
• drut na gałąź o długości x powinien mieć długość 1⅓x,
• im grubsza gałąź, tym grubszy drut,
• jeśli drutujesz gałąź boczną, to pierwszy zwój powinien obchodzić gałąź najpierw z góry, potem w dół – kolejność odwrotna może spowodować złamanie gałęzi.

Nie jestem w stanie tego tak dobrze wytłumaczyć jak literatura fachowa, zatem polecam do niej sięgnąć, np. Harry Tomlinson "Bonsai" – strony 70-71.

Na poniższym zdjęciu widać dwie rzeczy:

1. poprawność kąta pomiędzy przeciwległymi odcinkami (pomiędzy tymi, które widać i tymi, które zasłania sama gałąź),
2. sposób drutowania gałęzi jednym drutem – miejsce, w którym się rozchodzą drut obchodzi od spodu.

Ważna jest jeszcze jedna rzecz: pamiętajcie, że drut musi stawiać opór na tyle, by to drutować drut wokół gałęzi, a nie gałąź wokół druta przy jednoczesnym decydowaniu o kształcie gałęzi. Wydaje się to być oczywiste, ale może dać efekt odwrotny do zamierzonego – zamiast ukształtowania gałęzi w pewien sposób, otrzymujemy "pokaleczoną" wizualnie gałąź. Należy zatem zwracać szczególną uwagę na to, czy drut, z którego w danym momencie korzystamy nie jest zbyt sztywny, mocny, twardy, za mało elastyczny – jeśli tak, to należy skorzystać z cieńszego drutu. Można też niechcący złamać daną gałąź. Na poniższym zdjęciu widać, że to drut owija się wokół gałęzi, czyli prawidłowo.

Poniżej widać jak mój fikus wygląda po drutowaniu.

Kiedy ściągnąć drut?
Literatura podaje różne okresy czasu: drzewa liściaste – od 3 do 6 miesięcy, iglaste – do roku. Najważniejsza zasada jest prosta: nie można pozwolić, by kora gałęzi zaczęła obrastać drut. To, co może się wówczas stać, czyli powstanie "wciśniętego" śladu drutu jest bardzo trudne do usunięcia. Zasada ta jest sama w sobie prosta, trudniej dowiedzieć się kiedy praktycznie należy zacząć ściąganie drutu – tutaj zaczyna się rola doświadczenia, umiejętność obserwacji. Lepiej zawsze ściągnąć drut wcześniej, niż później i żałować.